УСВЯТСКАЯ КУЛЬТУРА
Усвятская культура – археологическая культура (конец IV-го – середина III-го тыс. до н.э.) племён, которые населяли белорусское Поозерье. Выделена в 1960-х гг. А. М. Микляевым. Название получила от характерного поселения около посёлка городского типа Усвяты Псковской области. Поселения размещались обычно на низких берегах озёр и рек. Некоторые из них позже были затоплены и превратились в торфяниковые стоянки. Носители усвятской культуры занимались, преимущественно, охотой, рыболовством и собирательством, в том числе водяных орехов, были знакомы с зачаточными формами земледелия и животноводства. Пользовались кремневыми каплевидными и короткими листовидными наконечниками стрел, ножами на пластинах и отщепах, короткими скребками. Из-за недостатка кремневого сырья большую часть орудий труда и охотничьего снаряжения делали из костей и рога (плоскочеренковые наконечники стрел, длинные наконечники копий, кинжалы, проколки, топоры и рубанки, инструменты для обработки керамики). Среди украшений встречались подвески из зубов животных и янтаря, костяные серьги.
УСВЯЦКАЯ КУЛЬТУРА
Усвяцкая культура – археалагічная культура (канец IV-га – сярэдзіна III-га тыс. да н.э.) плямёнаў, якія насялялі беларускае Паазер'е. Вылучана ў 1960-х гг. А. М. Мікляевым. Назву атрымала паводле характэрнага паселішча каля пасёлка гарадскога тыпу Усвяты Пскоўскай вобласці. Паселішчы размяшчаліся звычайна на нізкіх ўзбярэжжах азёр і рэк. Некаторыя з іх пазней былі затоплены і пераўтварыліся ў тарфянікавыя стаянкі. Носьбіты усвяцкай культуры займаліся пераважна паляваннем, рыбалоўствам і збіральніцтвам, у тым ліку вадзяных арэхаў, былі знаёмы з зачаткавымі формамі земляробства і жывёлагадоўлі. Карысталіся крамянёвымі кроплепадобнымі і кароткімі лістападобнымі наканечнікамі стрэл, нажамі на пласцінах і адшчэпах, кароткімі скрабкамі. З-за недахопу запасаў крамянёвай сыравіны значную частку прылад працы і паляўнічай зброі выраблялі з костак і рога (плоскачаранковыя наканечнікі стрэл, доўгія наканечнікі коп'яў, кінжалы, праколкі, сякеры і цёслы, інструменты для апрацоўкі керамікі). Сярод упрыгажэнняў сустракаліся падвескі з зубоў жывёл і бурштыну, касцяныя завушніцы.