Граф Я́ков Ефимович Сиверс

 

Граф Якаў Яфімавіч Сіверс

Граф Якаў Яфімавіч Сіверс (ням. Jakob Johann Graf von Sievers; 19 [30] верасня 1731, Везенберг, Ліфляндская губерня, Расійская імперыя – 11[23] ліпеня 1808, маёнтак Баўэнхоф [латыш.], Ліфляндская губерня, Расійская імперыя) – рускі дзяржаўны дзеяч, Наўгародскі губернатар, надзвычайны пасол у Польшчы, сапраўдны тайны саветнік. Адзін з членаў-заснавальнікаў вольнага эканамічнага таварыства, кіраўнік праекціроўкі Марыінскага канала, будаўніцтва Бярэзінскага канала.

За гады працы на пасадзе Наўгародскага губернатара атрымаў давер Кацярыны II. У 1774 годзе быў прызначаны на зноў створаную пасаду дырэктара вадзяных камунікацый. На гэтай пасадзе кіраваў пабудовай і рэканструкцыяй каналаў, у тым ліку Вышневалоцкай воднай сістэмы. У 1777 годзе атрымаў за свае працы 20 тыс.рублёў і маёнтак у Полацкай губерні.

Пасля адзінаццацігадовай адстаўкі, 24 лістапада 1792 года ён быў прызначаны Надзвычайным і Паўнамоцным паслом у Рэч Паспалітую, дзе ён   старшынстваваў на Гродзенскім сойме, дамагаўся роспуску Таргавіцкай канфедэрацыі, а таксама садзейнічаў другому падзелу Рэчы Паспалітай; праз год, 2 снежня 1793 года быў адкліканы ў Расію; атрымаў 2 тыс.душ сялян у Мінскай губерні.

У 1796 годзе, 22 снежня, па ўказе Паўла I Якаў Яфімавіч Сіверс быў прызначаны сенатарам. Таксама ён стаў галоўным папячыцелем выхаваўчага дома і галоўным дырэктарам «Упраўлення вадзяных камунікацый» (1797-1800).  8 красавіка 1798 года, разам з братамі Карлам і Пятром, быў узведзены ў графскую годнасць Расійскай імперыі. Прымаў непасрэдны ўдзел у падрыхтоўцы і будаўніцтве Бярэзінскага канала. 23 лютага 1897 г. па ўказе Паўла I графу Сіверсу загадана «прыступіць да будаўніцтва Бярэзінскага канала».

Надаваў шмат увагі прывядзенню ў парадак старых каналаў паміж Волгай і Нявой, будаўніцтву новых – у Заходні губернях імперыі. У 1800 годзе зноў выйшаў у адстаўку.

Граф Сиверс вядомы таксама як дабрачынец; на працэнты з капіталу ў 4000 рублёў, ахвяраваных ім на карысць царкоўнага вучылішча, у Маскве існаваў інтэрнат для хлопчыкаў .

Памёр 11 (23) ліпеня 1808 года ў маёнтку Бауэнгоф [латыш.] у Вольмарскім павеце Ліфляндскай губерні.Там і пахаваны.

 

Граф Я́ков Ефимович Сиверс

Граф Я́ков Ефимович Сиверс (нем. Jakob Johann Graf von Sievers; 19 [30] сентября 1731, Везенберг, Лифляндская губерния, Российская империя – 11 [23] июля 1808, имение Бауэнхоф[латыш.], Лифляндская губерния, Российская империя) – русский государственный деятель, новгородский губернатор, чрезвычайный посол в Польше, действительный тайный советник. Один из членов-учредителей Вольного экономического общества, руководитель проектировки Мариинского канала, строительства Березинского канала.

За годы работы на посту новгородского губернатора удостоился доверия Екатерины II. В 1774 году был назначен на вновь образованную должность директора водяных коммуникаций. В этой должности руководил постройкой и реконструкцией каналов, в том числе Вышневолоцкой водной системы. В 1777 году получил за свои труды 20 тыс. рублей и имение в Полоцкой губернии.

После одиннадцатилетней отставки, 24 ноября 1792 года он был назначен Чрезвычайным и Полномочным послом в Речь Посполитую, где он председательствовал на Гродненском сейме, добивался роспуска Тарговицкой конфедерации, а также содействовал второму разделу Речи Посполитой; спустя год, 2 декабря 1793 года был отозван в Россию; получил 2 тыс. душ крестьян в Минской губернии.

В 1796 году, 22 декабря, по указу Павла I Яков Ефимович Сиверс был назначен сенатором. Также он стал главным попечителем Воспитательного дома и главным директором «управления водяных коммуникаций» (1797-1800); 8 апреля 1798 года, вместе с братьями Карлом и Петром, был возведён в графское достоинство Российской империи. Принимал непосредственное участие в подготовке и строительстве Березинского канала. 23 февраля 1897 г. по Указу Павла I графу Сиверсу приказано «приступить к строительству Березинского канала».

Уделял много внимания приведению в порядок старых каналов между Волгой и Невой, устройству новых — в западный губерниях империи. В 1800 году снова вышел в отставку. Граф Сиверс известен также как благотворитель; на проценты с капитала в 4000 рублей, пожертвованных им в пользу церковного училища, в Москве существовал интернат для мальчиков.

Умер 11 (23) июля 1808 года в имении Бауэнгоф [латыш.] в Вольмарском уезде Лифляндской губернии. Похоронен там же.